Pensioenstelsel op de schop! Wat moet HR doen?

Het nieuwe pensioenstelsel voor HR

Wat moet u als HR afdeling doen?

U werkt op de HR afdeling en u wilt ook graag uw steentje bijdragen aan de digitale koffietafel. Actueel onderwerp is de komende vernieuwing van het pensioenstelsel. Dit is niet zomaar een wetswijziging zoals we ze zo vaak meemaken op HR-gebied. Het is een bijzondere verandering van het pensioenstelsel die de oudedagsvoorziening van alle werkenden betreft.

Het huidige pensioenstelsel in Nederland stamt uit het midden van de vorige eeuw. Vlak na de Tweede Wereldoorlog werden allerlei wettelijke regelingen getroffen op het gebied van ouderdomsvoorzieningen. Het staatspensioen – bekend onder de naam AOW – werd ingevoerd, en aanvullende pensioenregelingen tussen werkgevers en werknemers worden aan regels gebonden. Daarmee is het pensioenlandschap ontstaan dat we tegenwoordig kennen: de AOW als basis-oudedagsvoorziening en als aanvulling daarop het pensioen dat via het bedrijf wordt opgebouwd. Daarnaast staat het een ieder uiteraard vrij om voor de oude dag te sparen, te beleggen of af te lossen.

Het pensioenstelsel dat verband houdt met pensioenregelingen van bedrijven en ondernemingen, heeft de tand des tijds decennialang aardig doorstaan en heeft regelmatig financieel- en demografisch ontij overleefd. Dit stelsel gaat evenwel per 1 juli 2023 op de schop, en zal worden gemoderniseerd. De vraag daarbij is wat de impact van die modernisering is voor uw bedrijf en de mensen waar het allemaal om draait; uw medewerkers. Is het straks allemaal nog wel zo goed geregeld zoals u ooit hebt toegelicht in de aannamegesprekken van uw medewerkers? Met als hamvragen: moet onze pensioenregeling van het bedrijf mee veranderen met de aangekondigde modernisering van het pensioenstelsel? En zo ja, wat zijn daarbij dan de punten waar we goed op zouden moeten letten?

Waarom een nieuw pensioenstelsel?

Een groot probleem in het huidige pensioenstelsel is de systematiek van de pensioenpremie. In het huidige stelsel loopt de pensioenpremie op naarmate de leeftijd vordert. Voor een werknemer van in de 60 wordt normaliter een viervoud van de pensioenpremie ingelegd ten opzichte van een werknemer van rond de 25. Deze premiesystematiek werkt perfect in een wereld waarin werknemers een arbeidsleven lang in loondienst zijn. Een werknemer van 25 jaar wordt in zo’n wereld vanzelf een keer een 60-plus werknemer, nietwaar? En zo is het decennialang dan ook precies gegaan.

Maar wat nou als blijkt dat steeds meer mensen die beginnen in loondienst, halverwege hun arbeidsleven als zelfstandige verder gaan? We zien om ons heen dat dit steeds meer gebeurt. Dat betekent dat deze zelfstandigen de hoge en dure pensioenpremies in het tweede deel van hun loopbaan mislopen. Gevolg: een teleurstellend laag aanvullend pensioen.

Wat naar huidige inzichten veel passender en juister zou zijn, gegeven die toegenomen arbeidsmobiliteit, is dat voor alle werknemers en ongeacht de leeftijd, dezelfde (procentuele) pensioenpremie wordt ingelegd. Dat betekent dat voor jonge werknemers meer pensioenpremie zal worden ingelegd, en voor oudere werknemers juist minder. Dan nóg bouwen werknemers die op enig moment als zelfstandige doorgaan, via hun ex-werkgever uiteraard geen volledig aanvullend pensioen op. Echter, er is dan in elk geval op het moment dat een werknemer zelfstandige wordt, veel meer pensioen opgebouwd dan nu het geval is, dankzij die hogere pensioenpremie-inleg tijdens de werknemersperiode!

Dit is de moderniseringsslag van bedrijfspensioenregelingen die de overheid en sociale partners met het nieuwe pensioenstelsel voor elkaar willen krijgen.

Gevolgen

Als we even vooruitblikken, waar moeten we dan rekening mee houden? Wat zijn mogelijke gevolgen van het nieuwe pensioenstelsel en wat betekent dit voor de afspraken die we wilden maken c.q. hebben gemaakt met de medewerkers toen ze bij ons in dienst traden? Of te wel, wat is de impact van het nieuwe pensioenstelsel op de huidige pensioenregeling? Bijvoorbeeld: Als de pensioenpremie voor oudere werknemers door het nieuwe pensioenstelsel omlaag moet, komen zij dan nog wel uit op het destijds aan hen beloofde pensioenniveau?

Terug naar de hamvragen aan het begin van dit artikel: Moet onze pensioenregeling van het bedrijf mee veranderen met de aangekondigde modernisering van het pensioenstelsel? En zo ja, wat zijn daarbij dan de punten waar we goed op moeten letten?

In de volgende 4 afleveringen van deze HR-pensioenartikelenreeks zullen wij precies die aandachtspunten met u bespreken, die voor u als HR-manager of als HR-medewerker de moeite waard zijn op de weg naar het nieuwe pensioenstelsel.

Wilt u iets kwijt of heeft u een specifieke vraag?
Stuur dan een mailtje aan info@phenoxconsultants.nl

Ron Wagenaar